انتخاب بیمار در درمان ریشه(همکاران)
نحوه انتخاب بیمار جهت انجام درمان ریشه
برای انجام تمامی درمان ها، انتخاب بیمار از اهمیت بسیاری زیادی برخوردار است. با توجه به تنوع بسیار زیاد و پیچیدگی های درمان ها در درمان ریشه، این اهمیت دوچندان خواهد بود.
در صورت توجه و دقت در این امر و بررسی جوانب امر درمان ها قابل پیش بینی تر و با شانس بیشتر خواهد بود و رضایت مندی بیشتری برای بیمار و پزشک به همراه خواهد داشت؛ چه بسا، عدم دقت به یافت های کلینیکی و رادیوگرافیک مشکلات بسیار زیادی برای انجام و موفقیت درمان در پی داشته و گاه منجر به شکست درمان و یا حتی از دست رفتن یک دندان با شانس بالقوه درمان مناسب شود. اگر از آن دسته از دندانپزشکانی هستید که می خواهید به صورت روتین و روزمره به درمان ریشه بپردازید، آگاهی از نکاتی چند جهت انتخاب بیمارضروری است.
اولین نکته آگاهی از میزان توانایی خود در انجام درمان ریشه است. همواره پس از معاینه و بررسی رادیوگرافی بیمار با توجه به میزان سختی درمان و مقایسه با توانایی های خود تصمیم به انجام یا عدم انجام درمان بگیرید.
همواره انجام درمانی که آن را بالاتر از سطح توانایی خود می یابید و یا ...... از عدم انجام آن است، بدانیم موفقیت و خوشنامی بسیاری از دندانپزشکان به خاطر عدم انجام درمان هایی است که آنها را از سطح توانایی خود بالاتر می بینند.
برای سهولت در این امر برای هر درمان از لحاظ سختی نمره دهی کنید و یک نمره هم به عنوان معیار از توانایی خود بدهید ( سعی کنید در این نمره دهی واقع بین باشید) اگر درجه سختی درمان از توانایی شما بیشتر بود و از انجام درمان صرفنظر نموده و بیمار را به همکاران باتجربه تر و یا متخصصین درمان ریشه ارجاع دهید.
توجه داشته باشید که ارجاع بیمار پس از شروع به اقدام درمان و در حین کار ، هم در دید بیمار نسبت به شما و توانایی شما به عنوان یک دندانپزشک خدشه بسیار زیادی وارد خواهد کرد و ........... نسبت به واکنش همکار بعدی نسبت به این مداخله ناموفق اطمینانی نخواهید داشت. چه بسا برخورد و واکنش همکاران بعدی بر میزان تفکر منفی بیمار نسبت به شما بیفزاید. در مقابل ارجاع بیمار توسط شما می تواند حس احترام بیمار نسبت به شما و این نکته که شما مصالح درمانی او را بر هر چیز دیگری مقدم داشته اید در ذهن او تقویت کنید.
هیچ گاه درمانی را ساده نگیرید!!!
در هنگام مراجعه بیمار در نظر داشته باشید که این درمان می تواند یکی از مشکل ترین درمان هایی باشد که تجربه کرده اید . اکتفا به این نکته که دندانی که نیاز به درمانی ریشه دارد، مثلا جزء دندان های قدامی است، تک کانال است و ... اشتباه بزرگی است.
همواره ابتدا به رادیوگرافی بیمار توجه کافی داشته باشیم. داشتن یک کلیشه رادیوگرافی پری اپیکال برای انجام درمان ریشه معمولا ضروری است چون جزئیاتی که در این گرافی ها دیده می شوند، بیشتر است. همچنین در صورت مشکوک بودن به وجود کانال اضافی و یا مشاهده بهتر eurve کانال تهیه رادیوگرافی با زوایای مختلف توصیه می شود.
شیوع کانال های اضافه خضوضا در دندان های قدامی پایین و ره مولرهای بالا و پایین باید مورد توجه قرار گیرند. به صورت کل بهتر است اصل بر وجود کانال اضافه گذاشته شده و آنها را جستجو کرد.
نکته دیگری که بسیار حائز اهمیت است بررسی وضعیت کلینیکی و رادیوگرافی به صورت توامان است.
این نکته که آیا این دندان پس از انجام درمان ریشه قابل ترمیم و روکش خواهد بود بسیار حائز اهمیت است. در مواردی که بنا است دندان توسط دندانپزشک دیگری ترمیم یا روکش شود این نکتهاهمیت دو چندانی می یابد. در صورت مشکوک بود ارجاع بیمار جهت مشاوره توسط متخصص پریودنتیسیت جهت امکان نگهداری و لزوم انجام جراحی افزایش طول تاج (CL) ضروری به نظر می رسد، همچنین انجام مشاوره جهت امکان انجام ترمیم مناسب یا روکش باید مورد تقاضا قرار گیرد.
نکته دیگر بررسی وضعیت بیمار از جهت امکان همکاری مناسب برای انجام درمان و وضعیت دسترسی دندان جهت انجام درمان و وضعیت دسترسی دندان جهت انجام درمان مناسب است، در بسیاری از موارد موقعیت قرار گرفتن دندان و یا عدم همکاری بیمار نظیر تهوع شدید امکان درمان مناسب برای شما فراهم نمی کند.
نکته دیگری که باید بسیار مورد توجه قرار گیرد، توضیح مناسب و کافی به بیمار درباره پرگنوز و پیش آگهی دندان در آینده است. در مواردی که دندان دارای ضایعه پری اپیکال است و یا احتمال وجود شکستگی عمودی (VRF) و یا مواردی از این دست باید بیمار را از میزان موفقیت درمان آگاه نموده تا بیمار با آگاهی از شانس موفقیت درمان نسبت به انتخاب درمان اقدام نماید.
همچنین در مواردی که منشا درد دقیقا مشخص نیست و بیمار از تشخیص آن عاجز است، لزوم بررسی کامل جهت شناسایی منشاء اصلی درد اعم از دندانی و غیر دندانی ضروری است . در صورت عدم تشخیص علت درد، بیمار را به پزشکی که از شما تبحر بیشتری دارد و یا اندودنتیست ارجاع دهید.
چه بسا درمان دندانی که منشاء درد بیمار نیست (حتی در صورت لزوم قطعی نیاز به درمان ریشه بنابر شواهد رادیوگرافی) اثرات زیانباری بر روی رابطه شما و بیمار داشته و به اعتماد بیمار لطمه جدی می زند، زیرا بیماران اکثرا جهت تسکین درد به شما مراجعه نموده و نه جهت انجام درمان های انتخابی.
در آخر این نکته ضروری است که شما هرچند در انجام درمان ریشه چیره دست و ماهر باشید که هیچ گاه بی نیاز از انجام ملاحظات و معاینات دقیق پیش از درمان نیستید، چه بسا بسیاری از دندان ها، توسط متخصصین درمان ریشه زبده و چیره دست نیز درمان ریشه و یا درمان مجدد نمی شوند!!
ضمنا انجام درمان بدون معاینات دقیق و در دست داشتن رادیوگرافی پیش از کار جایی برای دفاع از شکست احتمالی در مراجع ذیصلاح برای شما باقی نمی گذارد.
دکتر نوید صرافی راد